Osocze bogatopłytkowe
Czym jest osocze bogatopłytkowe?
Osocze bogatopłytkowe to preparat autologiczny pozyskiwany z krwi własnej pacjenta, w którym stężenie płytek jest wielokrotnie wyższe niż w osoczu fizjologicznym. Liczne badania o charakterze klinicznym wykazały skuteczność zabiegów w oparciu o podanie osocza bogatopłytkowego w wielu dziedzinach medycyny m.in. w dermatologii, chirurgii estetycznej, ortopedii, ginekologii czy urologii.
Czym są płytki krwi?
Krew jest płynną odmianą tkanki łącznej i składa się z komórek oraz międzykomórkowej substancji, zwanej osoczem. Krwinki czerwone (erytrocyty), krwinki białe (leukocyty) oraz płytki krwi (trombocyty) stanowią elementy morfotyczne krwi, które zawieszone są w roztworze wodnym bogatym m.in. w białka, elektrolity oraz składniki odżywcze. Płytki krwi stanowią niewielkich rozmiarów fragmenty olbrzymich komórek szpiku kostnego – megakariocytów. Płytki krwi nie tylko procesy krzepnięcia krwi, ale biorą również udział w procesach gojenia się ran.
Jak uzyskuje się osocze bogatopłytkowe?
Proces uzyskiwania osocza bogatopłytkowego polega na pobraniu krwi obwodowej do wyspecjalizowanej probówki, w której poprzez proces wirowania oddziela się elementy morfotycznych krwi pod względem ciężaru własnego. W wyniki działania siły odśrodkowej uzyskuje się 3 frakcje krwi: osocze, kożuszek leukocytarno-płytkowy oraz erytrocyty.
Jak działa osocze bogatopłytkowe?
Zawarte w osoczu bogatopłytkowym płytki krwi uwalniają szereg czynników wzrostu, które wzmagają procesy regeneracyjne uszkodzonych, zdegenerowanych oraz starzejących się tkanek. Aktywowane płytki krwi uwalniają transformujący czynnik wzrostu β1 (TGF-β1), płytkopochodny czynnik wzrostu (PDGF), insulinopodobny czynnik wzrostu 1 (IGF-1), czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF), nabłonkowy czynnik wzrostu (EGF), czy czynnik wzrostu fibroblastów (FGF). Osocze zawiera również inne substancje, których wspólne działanie istotnie wzmaga na procesy regeneracyjne uszkodzonych tkanek.
Jak przebiega zabieg z użyciem osocza bogatopłytkowego?
Do pozyskania osocza bogatopłytkowego używa się krwi własnej pacjenta. Proces pobrania krwi zasadniczo nie różni się od tego, który rutynowo wykonuje się do oceny morfologii krwi. Jednakże do poboru krwi w celu pozyskania osocza bogatopłytkowego używa się wyspecjalizowanych probówek zapewniających bezpieczeństwo dalszej procedury zabiegu. Po pobraniu krwi pełnej z żyły w okolicy zgięcia łokciowego do specjalnej probówki, umieszcza się ją w dedykowanej do tego celu wirówce. Po odseparowaniu od siebie elementów stałych (komórek) i płynnych (osocze) krwi, do strzykawki pobiera się bogatą w płytki krwi frakcję osocza, którą natychmiast podaje się pacjentowi okolice uszkodzonej, zdegenerowanej lub starzejącej się tkanki.
Jak należy przygotować się do zabiegu w oparci o podanie osocza bogatopłytkowego?
Zabiegi z wykorzystaniem osocza bogatopłytkowego nie wymagają specjalnego przygotowania ze strony pacjenta. Jednakże bezwzględnie należy zaprzestać stosowania Aspiryny i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) typu Ibuprofen, Diklofenak, Naproxen, Ketoprofen itp. na co najmniej 6 przed zabiegiem. Zaleca się nawodnić organizm na dzień przed i w dniu zabiegu poprzez spożycie większej niż zwykle ilości płynów. Przed zabiegiem nie zaleca się spożywania alkoholu.
Czy podanie osocza bogatopłytkowego jest bezpieczne?
Podanie osocza bogatopłytkowego jest całkowicie bezpieczne, ponieważ używany jest autologiczny produkt, a więc taki, który pozyskiwany jest organizmu własnego pacjenta.
Czy są jakieś przeciwskazania do zabiegów z użyciem osocza bogatopłytkowego?
Osocza bogatopłytkowego nie powinno stosować się u pacjentów, u których stwierdzono krytyczną małopłytkowość, niestabilność hemodynamiczną, posocznicę, lokalną infekcję w miejscu zabiegu, choroby autoimmunologiczne, ostrą przewlekłą infekcję, przewlekłą patologię wątroby, choroby wirusowe, choroby nowotworowe (zwłaszcza krwi i kości). Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) oraz spożywanie alkoholu znacznie ograniczają funkcję płytek krwi. Nie zaleca się przeprowadzania zabiegów w oparciu o osocze bogatopłytkowego u kobiet w ciąży oraz podczas karmienia piersią.
O czym należy pamiętać po zabiegu z użyciem osocza bogatopłytkowego?
Po zabiegu z użyciem osocza bogatopłytkowego przede wszystkim nie należy stosować niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) przez 7-10 dni. Nie należy również nadużywać alkoholu przez 2 tygodnie. Przez 2 tygodnie należy unikać systemowego podania kortykosteroidów, a przez 1 miesiąc w miejsce podania osocza bogatopłytkowego. Pełen efekt działania osocza bogatopłytkowego obserwuje się po 4-6 tygodniach od zabiegu. W zależności od stanu pacjenta lekarz specjalista zaleca powtórzenie zabiegu 1-3 krotnie.
